مزدک نخستین کمونیست های ایران
مزدک اندیشمند و اصلاح‌گر برجستهٔ سدهٔ ششم میلادی در ایران بود و با ایده‌های برابری‌خواهانه و توزیع مساوی ثروت، ساختارهای طبقاتی دوران ساسانی را به چالش کشید. او جنبشی به نام مزدکیان بنیان گذاشت که خواستار تقسیم اموال زمین‌داران بزرگ و تضمین حق دسترسی فقرا به منابع بود. آموزه‌های او تأکید بر مهربانی، عدالت […]
اردشیر دوم هخامنشی اوج نفوذ هخامنشیان در یونان
اردشیر دوم هخامنشی، در دوره‌ای پرتلاطم تاریخ ایران به تخت نشست. او با سیاست‌های دقیق مالی و نظامی، ثبات نسبی را به شاهنشاهی بازگرداند و شبکه جاده‌های شاهی را بهبود بخشید. داریوش دوم، با تمرکز بر تقویت نهادهای حکومتی و تعامل دیپلماتیک با ایالات کوچ‌نشین، توانست امنیت مرزها را تضمین کند. حمایت او از […]
اردشیر اول هخامنشی نخبه استراتژِی در دوران هخامنشیان
اردشیر اول هخامنشی پادشاه بنام و هوشمند سلسله هخامنشی بود که از ۴۶۵ تا ۴۲۴ پیش از میلاد بر ایران فرمانروایی کرد. او فرزند خشایارشا و جانشین خشایار دوم به شمار می‌رفت. اردشیر در دوران حکومت، ثبات سیاسی و رشد اقتصادی را برجسته کرد. او سیستم مالیات‌دهی منظم ایجاد نمود و با اصلاحات اداری، […]
خشایار شاه هخامنشی نبرد ترموپیل و فتح آتن
خشایار شاه هخامنشی پادشاه قدرتمند سلسله هخامنشی بود که از سال ۴۸۵ تا ۴۶۵ پیش از میلاد حکومت کرد. او فرزند داریوش بزرگ و استاد هنر سیاست و جنگ به شمار می‌رفت. خشایارشا با ارتشی منظم به یونان لشکرکشی کرد و تصویر روشنی از اقتدار ایرانیان در نبرد ترموپیل و سالامیس ارائه داد. هنر مدیریت […]
جنگ چالدران
قسمت اول: چرا جنگ چالدران اتفاق افتاد؟ قسمت دوم:آغاز درگیری بین ایران و عثمانی قسمت سوم:شکست حماسی نبرد چالدران یکی از سرنوشت‌سازترین واکنش‌های نظامی تاریخ ایران به شمار می‌رود. در سال ۹۱۹ هجری شمسی سپاه صفویه به فرمان شاه اسماعیل اول با ارتش امپراتوری عثمانی تحت رهبری سلطان سلیم یکم رودررو شد. تسلیحات آتشین و […]
قرارداد گلستان و ترکمنچای
قسمت اول:رویا شوم روسیه قسمت دوم:تحقیر یک ملت قرارداد گلستان و ترکمنچای دو پیمان سرنوشت‌ساز در تاریخ ایران هستند. قرارداد گلستان در سال ۱۸۱۳ میان ایران قاجار و روسیه تزاری امضا شد و نیمی از خاک قفقاز را از دست دادیم. کمتر از دو دهه بعد، قرارداد ترکمنچای در ۱۸۲۸ زمینه از […]
انقلاب مشروطه چرا و چگونه اتفاق افتاد؟
انقلاب مشروطه نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ایران بود که در سال ۱۲۸۵ خورشیدی آغاز شد. این نهضت مردمی با هدف محدود کردن قدرت استبدادی شاه و تدوین قانون اساسی شکل گرفت. روشنفکران، تجار و علمای آزادیخواه با تجمع در مجالس و صدور مطالبات، زمینه استقلال قضایی و تضمین آزادی‌های مدنی را فراهم کردند. تصویب […]
مدارس دخترانه چگونه در ایران تاسیس شدند؟
تاریخچه مدارس دخترانه در ایران با مشروطه پیوند خورد. اولین مدرسه‌های مستقل دخترانه توسط فعالان حقوق زنان تأسیس شد. صدیقه دولت‌آبادی و معتمدالدوله پیشگامان این جنبش بودند. آنها با روش‌های نوین آموزشی و حفظ ارزش‌های فرهنگی، سواد و استقلال فکری دختران را افزایش دادند. در دوره پهلوی، دبیرستان‌ها و انجمن‌های آموزش بانوان گسترش یافت. پس […]
از شاهنامه ابو منصوری تا شاهنامه فردوسی
شاهنامه ابو منصوری نخستین روایت مکتوب حماسی زبان فارسی است، که در میانه سده چهارم هجری قمری به‌دستور ابومنصور محمد بن حسین توسی در دربار سامانیان تالیف شد. این اثر گرانبها پیوست روایت‌های شفاهی حماسه‌های کهن ایرانی را ثبت و فصل نوینی در ادبیات حماسی فارسی گشود. گرچه اصل نسخه ابو منصوری از میان رفته، […]
فردوسی بزرگ میراث دار هویت ملی ایران
حکیم توس، ابوالقاسم فردوسی، پدر حماسه‌سرایی فارسی، با تألیف شاهنامه فردوسی جریان ادبیات ایران را دگرگون کرد. شاهنامه فردوسی، متشکل از بیش از پنجاه هزار بیت، گنجینه‌ای از اسطوره‌ها، تاریخ پیشدادیان، کیانیان و ساسانیان است. زبان اصیل فارسی و گذشت ناپذیری هویت فرهنگی در لابلای ابیات او هویداست. گسترش ارزش‌های اخلاقی، میهن‌پرستی و عدالت‌خواهی از […]