صادق هدایت

صادق هدایت، نویسنده برجسته و نوگرای ایرانی، با نگاهی عمیق به فرهنگ‌های کهن، تمدن‌هایی چون اورارتو را نیز در بررسی‌های تاریخی و ادبی خود مدنظر داشت. اگرچه تمرکز آثار او بیشتر بر روان انسان و جامعهٔ معاصر ایران بود، درک او از تمدن‌های باستانی چون اورارتو نشان‌دهندهٔ علاقه‌اش به ریشه‌های فرهنگی و نمادهای تاریخی است. […]

زندگینامه سعدی شیرازی

سعدی شیرازی، سراینده نامدار قرن هفتم هجری، به‌ویژه در دوره حکومت ایلخانان مغول می‌زیست. او در حدود سال ۶۱۰ ه‍.ق در شیراز متولد شد و با آثار ماندگاری مانند بوستان و گلستان، چکیده‌ای از اخلاق، حکمت و زیبایی‌شناسی ایرانی را عرضه کرد. سعدی در سفرهای خود به شام، عراق و حجاز از درک عمیق انسان‌ها […]

مجله توفیق

مجله توفیق، یکی از تأثیرگذارترین نشریات طنز و انتقادی ایران در قرن بیستم، با زبان شیرین و نیش‌دار خود نقشی محوری در بیداری اجتماعی داشت. این مجله از دوران قاجار تا پهلوی دوم، با شوخی‌های سیاسی، کاریکاتورهای جسورانه و نقدهای اجتماعی، مخاطبان گسترده‌ای را جذب کرد. توفیق با بهره‌گیری از ظرافت ادبی و طنز هوشمندانه، […]

کوروش کبیر پایه گذار اولین رایش

کوروش بزرگ بنیان‌گذار امپراتوری هخامنشی، نخستین حکومت فراگیر در تاریخ ایران بود. او با فتح لیدیه، بابل و مناطق گسترده خاورمیانه، قلمرویی وسیع به وجود آورد. منشور حقوق بشر کوروش، به عنوان نخستین سند مدنی جهان، نماد تسامح و آزاداندیشی اقوام مستعمره بود. سیاست مدارا و احترام به فرهنگ‌های گوناگون، پایه‌گذار ثبات سیاسی طولانی‌مدت شد. […]

ایران باستان قبل و بعد از اسلام

ایران باستان قبل و بعد از اسلام، جلوه‌ای از تحول فرهنگی، دینی و اجتماعی در گسترهٔ تاریخ است. ایران پیش از اسلام با تمدن‌هایی چون هخامنشیان و ساسانیان، نماد اقتدار شاهنشاهی، هنر فاخر و معماری باشکوه بود. با ورود اسلام، ایران به کانون دانش، فلسفه و عرفان اسلامی تبدیل شد؛ جایی که چهره‌هایی چون فارابی، […]

یک ایرانی در اردوگاه استالین

اولین ایرانی در اردوگاه استالین، نمادی از اراده و مقاومت در دل گولاگ کمونیستی شوروی است. او در ابتدای دههٔ ۱۳۰۰ خورشیدی به اتهام فعالیت‌های سیاسی دستگیر و به سردترین حصارهای سیبری فرستاده شد. این زندانی ایرانی با عزمی راسخ و روحیه‌‌ای خستگی‌ناپذیر، دیوارهای یخ‌زده و شکنجه‌های بی‌رحمانه را پشت سر گذاشت. روایت مبارزات او، […]

داستان اسطوره ای زرتشت پیامبر ایرانی

زرتشت (زردشت) پیامبر و اندیشمند بزرگ ایرانی، بنیان‌گذار دین مزدیسنا در هزاره دوم پیش از میلاد شناخته می‌شود. آموزه‌های او در گاتاها، کتاب مقدس زرتشتیان، پیوندی عمیق میان انسان، طبیعت و نیروی خیر برقرار می‌کند. زرتشت با تکیه بر اصل اندیشه نیک و گفتار راست، مسیر زندگی عدالت‌محور و فضیلت‌جویانه را ترسیم نمود. شیوه پرستش […]

عبدالحسین تیمورتاش تاج بخش بی سر

عبدالحسین تیمورتاش سیاستمدار برجسته دوران پهلوی اول بود که به‌عنوان وزیر دربار رضا شاه شناخته می‌شود. او با مدیریت کارآمد، اصلاحات ساختاری و تقویت دستگاه اداری را در برنامه کاری خود قرار داد. حمایت او از بنیان‌گذاری وزارتخانه‌های جدید، تأسیس بانک مرکزی و توسعه نظام مالی، زمینه‌ساز پیشرفت اقتصادی ایران شد. تیمورتاش همچنین در سیاست […]

حمله اعراب به ایران

حمله اعراب تازی به ایران در سده هفتم میلادی و اوایل قرن اول هجری، نقطه عطفی در تاریخ این سرزمین بود. با فتح قادسیه در سال ۱۳ هجری، نبرد نهاوند در ۲۱ هجری و فروپاشی امپراتوری ساسانی، عناصر سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران با موج نوینی از تمدن اسلامی آمیخته شدند. این تحول زیربنای گسترش […]

میرزا کوچک خان وطن پرست یا وطن فروش؟

میرزا کوچک خان جنگلی، رهبر برجسته جنبش جنگل گیلان، در اوایل قرن بیستم با اندیشه استقلال و عدالت اجتماعی، به دفاع از حقوق مردم شمال ایران پرداخت. او با سازماندهی نیروهای بومی و تکیه بر حمایت اهالی گیلان، در برابر نفوذ انگلیس و حکومت مرکزی مقاومت کرد. پایه‌گذاری حکومت محلی آزادی در آستارا و تالش، […]